Çevre Kirliliği

ÇEVRE KİRLİLİĞİ

F.5.6.2. İnsan ve Çevre İlişkisi

Konu / Kavramlar: Çevre kirliliği, çevreyi koruma ve güzelleştirme, insan-çevre etkileşimi (insanın çevreye etkisi), yerel ve küresel çevre sorunları

F.5.6.2.1. İnsan ve çevre arasındaki etkileşimin önemini ifade eder. Çevre kirliliğinin insanların sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine değinilir.

 Sevgili öğrenciler, sizlere konumuz olan “çevre kirliliği” hakkında bilgi vereceğiz. İyi okumalar.

Çevre Kirliliği

Doğanın temel fiziksel unsurları olan, hava, su ve toprak üzerinde olumsuz etkilerin oluşması ile ortaya çıkan yabancı maddelerin hava, su ve toprağa yoğun bir şekilde karışmasına çevre kirliliği adı verilmektedir.

Çevre Kirliliğinin Nedenleri

Çeşitli kaynaklardan çıkan katı, sıvı ve gaz halindeki atıkların hava, su, atmosfer ve toprakta hızla birikmesi sonucu çevre kirliliği açığa çıkmaktadır. Çevre sorunlarını yaratan nedenlerin başında nüfus artışı ve hızlı kentleşme gelmektedir.

  

  Enerji alanında ihtiyacı karşılamak için yapılan çalışmalara bağlı olarak sayıları artan nükleer enerji santralleri, nükleer silah üreten fabrikalar, radyoaktif madde artıkları kirlenme yaratan başlıca kaynaklar durumundadır.

Çevre Kirliliğinin Sınıflandırılması

1. Fiziksel Kirlenme: Çevreyi meydana getiren toprak, su ve havanın fiziksel özelliklerinin tamamının veya bir kısmının insan, hayvan ve bitki sağlığını tehdit edecek, olumsuz yönde etkileyecek biçimde bozulması olayıdır. 

2. Kimyasal Kirlenme: Doğal çevreyi oluşturan toprak, su ve havanın kimyasal özelliklerinin canlıların hayati faaliyetlerini ve aktivitelerini olumsuz yönde etkileyecek biçimde bozulmasıdır. 

3.Biyolojik Kirlenme: Doğal ortamı oluşturan toprak, hava ve suyun çeşitli mikroorganizmalarla kirlenmesi ve dolayısıyla mikro biyolojik yapının bozulması mikro biyal kirlenmeyi, aynı ortamların mikroorganizmalarla kirlenmesi ise biyolojik kirlenmeyi tanımlar. 

 Çevre Kirliliğinin Çeşitleri

1. Hava Kirliliği:  Belli bir kaynaktan atmosfere bırakılan kirleticilerin, havanın doğal bileşimini bozarak onu canlılara ve eşyaya zarar verecek bir yapıya dönüştürmesine hava kirliliği denmektedir.

 Hava kirliliğinin kaynakları volkanlar, orman yangınları, bitki örtüsünün tahrip edilmesi örnek verilebilir.

2. Su Kirliliği: Su kirliliği terimi, ekolojik yapı ve dengenin bozulmasını ifade etmektedir.Su kaynaklarına radyoaktif maddelerin suya karışmasına su kirliliği denmektedir.

 Su kirliliğinin en yaygın kaynakları; yetersiz evsel atık su arıtma kurguları, endüstriyel atıkların boşaltılması, yüzeysel akış, madencilik etkinlikleri ve sulamadır.

3. Toprak Kirliliği: Önemli çevre sorunlarından biri olan toprak kirliliği, insan etkinlikleri sonucunda toprağın fiziksel, kimyasal, biyolojik ve jeolojik yapısının bozulmasını ifade etmektedir. 

 Toprak kirliliğinin nedenleri arasında; ısınma, sanayi ve trafik kökenli gazların toprağın ekolojik yapısını bozması, kirli suların toprağa karışması nedenleri arasında verilebilir.

4. Gürültü Kirliliği: Rahatsız edici, özellikle de müziğe karşıt olarak uyumsuzluğuyla belirginleşen sesler bütünü gürültü olarak adlandırılmaktadır. 

 Kara, hava, deniz ve demir yolları ulaşımı, sanayi, inşaat işlerinden ve işletmelerden kaynaklanan gürültüler, rüzgar sesi, fırtına, yıldırım nedenleridir.

5. Radyoaktif Kirlilik:  Radyoaktif kirlilik, radyoaktif nesnelerin ve maddelerin yaydıkları parçacıkların ve ışınların sebep olduğu kirliliktir.

 Nükleer reaktörler, nükleer silah fabrikaları, tıp, askeri ve sanayi işleri ve mor ötesi ışınlar radyoaktif kirliliğin kaynakları arasındadır.

5. Çevre Kirliliğinin İnsan Sağlığına Etkileri

 Doğal çevrenin hızla tahribi, insanların yaşam alanlarının daralması, üretim kaynaklarının yanlış kullanım nedeniyle hızla tükenmesi ve nihayet bozulan çevrenin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri 70'li yıllardan sonra artmıştır.

 Çevre kirliliği küresel veya yerel boyutlarda gelişebilmektedir. Küresel boyutta olan çevre kirlilikleri, tüm insanlığı ilgilendiren sorunları beraberinde getirirken, yerel boyutlarda olanlar yalnızca o bölge insanlarını etkilemektedir.

1)    Doğrudan hastalık nedeni olabilir.

2)    Hastalıklara predispozanlık yapabilir.

3)    Hastalıkların seyrini ağırlaştırabilir.

4)    Hastalıkların yayılmasına neden olabilir.

Sonuç

  Çevre; insan sağlığında doğrudan hastalık nedeni olması, hastalıklara predispozanlık yapması, hastalıkların seyrini ağırlaştırması ve hastalıkların yayılmasına sebep olması gibi nedenlerden dolayı insan sağlığında çok önemli bir rol oynamaktadır.
ÇEVRE KİRLİLİĞİ-KAMU SPOTU